De gemeente Katwijk kan niets doen tegen grote investeerders die huizen opkopen in Katwijk. De Vereniging van Eigenaren aan Tramstraat 79-131 trok aan de bel, nadat er weer een woning werd weggekaapt door een investeerder, die het appartement voor veel geld wil verhuren. Maar de gemeente heeft geen munitie om deze opkopers te bestrijden.
De VVE vroeg in een brief aan de gemeente Katwijk om hulp. De vereniging vraagt zich af of het maatschappelijk wenselijk en moreel aanvaardbaar is dat de woningen door worden opgekocht. Door de beleggers krijgen starters geen kans meer op de woningmarkt.
Daarnaast zien de bewoners aan de Tramstraat liever een koper die zelf in het huis gaat wonen, dan een huurder. ‘Om homogeniteit en continuïteit binnen de VVE te bevorderen en ongelijkheid tussen bewoners en eigenaren tegen te gaan, vinden wij het als VVE belangrijk dat eigenaren ook bewoners zijn van de woning’, schrijft de VVE.
Zelfbewoningsplicht
Volgens de gemeente zijn er weinig mogelijkheden om hier als gemeente op te sturen. Een klein handvat is de zelfbewoningsplicht die Katwijk wil invoeren. Deze kan bij nieuwbouwprojecten op verzoek van de gemeente worden vastgelegd in de koopovereenkomst tussen de projectontwikkelaar en de koper. Meestal wordt voor een periode van 5 jaar afgesproken dat de gekochte woning door de eigenaar zelf bewoond wordt. Wanneer de termijn voorbij is komt de woning onder de normale werking van de woningmarkt te vallen.
Maar voor de appartementen aan de Tramstraat en andere bestaande woningen is die zelfbewoningsplicht niet mogelijk. Daarvoor ontbreekt volgens de gemeente nog een juridische grondslag.
Opkoopbescherming
Het probleem speelt zich niet alleen af in Katwijk. Om de situatie landelijk aan te pakken wordt er aan een wetsvoorstel gewerkt: “Opkoopbescherming en verruiming mogelijkheden tijdelijke verhuur”. De gemeenteraad van een gemeente kan dan een opkoopbescherming voor goedkope en middeldure woningen in een bepaalde buurt invoeren, in de vorm van een verbod om de woning zonder vergunning te verhuren.
Maar daar zitten nog wel wat haken en ogen aan. De wet botst met het eigendomsrecht waarbij iedereen recht heeft op het ongestoord genot van zijn of haar eigendom. Alleen in het algemeen belang kan de overheid beperkingen opleggen aan het eigendomsrecht.
De gemeente moet dus bij de opkoopbescherming goed kunnen aantonen dat er in het gebied sprake is van schaarste aan goedkope of middeldure woningen of dat de leefbaarheid in dat gebied wordt aangetast door de verhuur van de opgekochte woningen.
Voorlopig is er nog geen sprake van opkoopbescherming. De wet moet nog worden vastgesteld.
